همه چیز راجع به ستون فلزی ساختمان
همه چیز راجع به ستون فلزی ساختمان
همان‌طور که می‌دانید در فرایند ساخت یک ساختمان از سازه‌های زیادی استفاده می‌کنند. از جمله اجزای بسیار ضروری در هر سازه می‌توان ستونهای آن را نام برد. ستونهای ساختمان‌ها با استفاده از مصالح و متریال‌های مختلفی از قبیل بتن، چوب، سنگ و…ساخته می‌شوند. یکی از پراستفاده ترین این ستون‌ها، ستونهای فلزی هستند. در حال حاضر انواع مختلفی از ستونهای فلزی ساختمان وجود دارد. این مصالح کاربردهای وسیعی در یک سازه دارند. در این مقاله قصد داریم به ارائه مطالبی در زمینه ستون فلزی ساختمان اقدام نماییم.
ستون فلزی ساختمان چیست؟
ستونهای فلزی به اجزای قائم و یا عمود یک سازه گفته می‌شود که از آن‌ها در زمینه امور ساخت و ساز استفاده می‌کنند. این ستون‌ها دارای این امکان و قابلیت هستند که بارها و یا نیروها و فشارها را حمل نمایند و سپس به سقف، تیرها و فونداسیون و یا پی سازه و زمین منتقل کنند.
ستونهای فلزی ساختمان را می‌توان بر اساس سطح مقطع آن‌ها، اندازه و نسبت لاغری و یا با در نظر گرفتن نوع بارگذاری به چند دسته اصلی تقسیم کرد. در ادامه به شرح مختصر هر یک از انواع ستون فلزی ساختمان خواهیم پرداخت.
انواع ستونهای فلزی بر اساس سطح مقطع
ستونهای فلزی ساختمان را می‌توان با توجه به عامل سطح مقطع، به ستونهای فلزی چهارگوش مستطیلی و مربعی، دایره‌ای، L شکل، T شکل، V شکل، ستونهای فلزی شش‌ضلعی و ستونهای فلزی Y شکل دسته‌بندی کرد.
ستونهای فلزی چهارگوش در بیشتر موارد در ساختمان‌های چهارگوش، سوله‌ها، انبارها و… مورد استفاده قرار می‌گیرند و طراحی و اجرای ساده‌ای دارند. لذا محبوبیت و طرف‌داران آن‌ها هم زیادند. ستونهای فلزی دایره‌ای با استفاده از ابزاری از قبیل قوطی، پروفیل و… ساخته می‌شوند و می‌توانند بیش از ۴ میلگرد طولی را درون خود جای دهند. مقاومت این ستون‌ها از ستونهای چهارگوش بالاتر است. این ستون‌ها به منظور حذف لبه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و زیبایی ساختمان را افزایش می‌دهند.
ستونهای فلزی L شکل، به ستونهای چهارگوش شباهت زیادی دارند. از این ستون‌ها در گوشه‌های دیوارهای مرزی در سایزها و ضخامت‌های مختلف استفاده می‌شود. ستونهای L شکل در برابر تحمل بارها گزینه بسیار مناسبی هستند. ستون فلزی T شکل در ساخت پل‌ها و سازه‌های مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرد. در طراحی این ستون‌ها از انواع تیرآهن، میلگرد و نبشی در ابعاد مختلف استفاده می‌شود.
ستونهای V شکل، نوع دیگری از ستونهای فلزی ساختمان هستند. از این ستون‌ها در مکان‌های خاص استفاده می‌شود و لذا کاربرد آن‌ها رواج زیادی ندارد. ستونهای فلزی شش‌ضلعی، طراحی و اجرای ویژه‌ای دارند. از این ستون‌ها در ساخت ساختمان‌هایی خاص از قبیل سالن‌های همایش و کنفرانس استفاده می‌کنند. ستونهای فلزی Y شکل دارای مدل‌های مختلفی هستند. این ستون‌ها از اتصال ستونهای ساده و یا V شکل به دست می‌آیند. از این ستون‌ها در بیشتر موارد در ساخت پل‌های معلق استفاده می‌کنند.
انواع ستونهای فلزی براساس اندازه و نسبت لاغری
ستونهای فلزی براساس اندازه و نسبت لاغری به انواع ستون فلزی بلند و ستون فلزی کوتاه دسته‌بندی می‌شوند. اگر نسبت طول مؤثر به ضخامت جانبی ستونهای فلزی از ۱۲ بیشتر باشد، ستون فلزی، بلند خواهد بود. این ستون‌ها با کمترین ضربه و بار تخریب می‌شوند. اما در صورتی که نسبت طول مؤثر به ضخامت جانبی ستون فلزی، کمتر از ۱۲ باشد، ستون مورد نظر کوتاه خواهد بود و لذا هر گونه فشار و یا لرزش، این ستون‌ها را خمیده خواهد کرد. بنابراین لازم است نسبت طول مؤثر به ضخامت جانبی ستونهای فلزی، استاندارد و برابر با عدد ۱۲ باشد.
انواع ستونهای فلزی براساس نوع بارگذاری
ستونهای فلزی را می‌توان براساس نوع بارگذاری به ستونهای محوری و ستونهای با بار خارج از محور (تک‌محور و یا ۲ محور) دسته‌بندی نمود.
ستونهای فلزی محوری به ستون‌هایی گفته می‌شود که بارهای عمودی سازه به مرکز آن‌ها وارد خواهند شد. در این صورت مقاومت سازه آسیب خواهد دید. همین عامل باعث می‌شود تا این ستون‌ها کاربرد زیادی در ساخت و ساز نداشته باشند. ستونهای محوری در حالت معمول در ساختمان‌های چند طبقه که بارهای آن‌ها از هر طرف کاملا قرینه است کاربرد دارند.
به ستون‌هایی که برای لبه‌های یک سازه مورد استفاده قرار می‌گیرند، ستونهای با بار خارج از محور گفته می‌شود. این نوع از ستونهای فلزی، تنها از یک طرف و با استفاده از تیرآهن محکم می‌گردند. در این نوع از ستونهای فلزی، بار و یا فشار ساختمان بر دو محور X و Y وارد خواهد شد. در صورتی که بارها به هر دو محور وارد شوند، ستون فلزی مورد نظر، دو محوره است. اما اگر بارها تنها به یک محور وارد گردند، ستون فلزی ساختمان، تک محوره خواهد بود. در این صورت، بار و فشار به مرکز ثقل وارد نخواهد آمد.
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)